The road to
guantanamo
In het Engelse stadje Tipton wonen vier
jongens met Pakistaanse roots.
Asif, Shafiq, Ruhel en Monir vertrekken eind
september 2001 op een trip
naar hun vaderland. Daar roept een imam alle
mannen op hun Afghaanse
moslimbroeders ter hulp te snellen. Die
worden op dat ogenblik aangevallen
door het Amerikaanse leger, als reactie op
de aanslagen van 11 september. De
vier zien een avontuur wel zitten en
vertrekken. Wanneer ze de Afghaanse
grens oversteken, wordt de sfeer grimmig.
Angstig zien ze de gruwel van de
Amerikaanse bombardementen. Ze verliezen de
controle over hun situatie en
worden gearresteerd. Op verdenking van
lidmaatschap van Al Qaeda worden
ze door Amerikaanse militairen overgebracht
naar de beruchte Guantánamogevangenis.
Daar wachten hen fysieke en psychische
mishandeling.
Trailer :
Achtergrondinformatie
voor het kijken van de film
Guantanamo
Guantánamo is een stad in Zuidoost Cuba. De stad ligt aan de
Baai van Guantánamo. De baai is bekend door de gevestigde Amerikaanse militaire
basis met dezelfde naam. De Guantánamo Bay werd in 2002 ingericht als
gevangenenkamp voor personen die verdacht worden van terroristische
activiteiten. De vastzettingen van de personen gebeurden zonder officiële
aanklacht en zonder proces.
De gevangenis zou ook bekend staan om de onmenselijke
activiteiten die er plaatsvinden. Gevangenen worden er gemarteld om
bekentenissen te lossen. Eén van de bekendste methodes zou het uit de slaap houden van gevangenen zijn. Door deze nare activiteiten kwam de gevangenis vaak
in de media de afgelopen jaren.
In de media
Ex-gevangene Guantánamo: op het punt eigen
stront op te eten
Yanko,
een Syriër die zeven jaar lang in Guantanamo opgesloten werd en nu al anderhalf
jaar in ons land opgevangen wordt, heeft een boek geschreven: ‘Van het vagevuur
in de hel’. “Ik stond op het punt mijn eigen stront op te eten uit hopeloosheid
en woede”, vertelt de man.
Het
Canvas-programma ‘Terzake’ toonde woensdagavond een interview met Yanko. Hij
werd door de huidige Amerikaanse president Barack Obama vrijgelaten.
Zelfmoord
“Vernedering,
slagen, honden op je laten springen waarvan je hun kwijl in je nek voelt”,
spreekt Yanko over de psychologische martelingen. “Ik kreeg een hoofddoek en
oordoppen, ze pisten op ons en hielden me 75 dagen opgesloten zonder dat ik
iemand kon zien. Ze gooiden eten door een luik waarvan zelfs een kat zou
overgeven.”
Toen
hij eind jaren 90 na familiale ruzies op weg was naar Europa vond Yanko
onderdak in het Al-Qaida-kamp El Faroek in Afghanistan. Hij werd er naar eigen
zeggen gewantrouwd.
In
2002 kwam hij op een lijst van vijf topterroristen nadat het Amerikaanse leger
hem op video’s zag. Al-Qaida maakte de video omdat Yanko naar Europa wilde
doorreizen. Onder druk verklaarde hij in het Arabisch een vijand van de taliban
te zijn, maar de inhoud werd nooit vertaald.
Ondervragers
doorzagen dat Yanko geen terrorist was, maar dachten dat hij meer van anderen
wist. Yanko probeerde maar liefst zeventien keer zelfmoord te plegen.
(bron: Ex-gevangene Guantánamo: ‘Op
het punt eigen stront op te eten’, Internet, Het Belang van Limburg,
2011-05-18, http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/aid1047962/ex-gevangene-guantanamo-op-het-punt-eigen-stront-op-te-eten.aspx )
Obama beveelt sluiting Guantánamo
De Amerikaanse president Barack Obama
heeft zijn handtekening gezet onder een decreet over het sluiten van de
gevangenis op Guantánamo Bay. Guantánamo moet binnen het jaar de deuren
sluiten. Obama heeft tegelijkertijd een decreet uitgevaardigd dat militairen
voortaan verbiedt om gevangenen te folteren.
De beslissing van Obama lokt kritiek uit
bij sommige republikeinen en bij de familie van slachtoffers van terroristen.
Zij vragen zich af wat er met de 245 overblijvende gevangenen moet gebeuren.
In de tekst wordt rekening gehouden met
dit probleem. Er moeten legale middelen gevonden worden voor de gevaarlijke
gevangenen, zonder dat ze berecht worden door een Amerikaanse rechtbank en
zonder dat ze terug kunnen gaan naar hun land van oorsprong.
(bron: Obama beveelt sluiting Guantánamo, internet, Het
belang van Limburg, 2009-01-22, http://www.hbvl.be/nieuws/buitenland/obama-beveelt-sluiting-guantanamo.aspx )
Mijn nieuwsgierigheid is ondertussen gewekt. Ik ben benieuwd
naar de beelden die ik ga zien. Wat ik toe nu toe las, is echt heel erg, zelfs
onmenselijk?! Kan dit allemaal zomaar?!
De regisseur
Michael Winterbottom is een bekende regisseur. Je kan hem
niet toewijzen aan een bepaald genre. De film ‘the road to Guantánamo’ is een
mengeling van feiten en fictie. Met deze film eist hij de aandacht voor een
actueel probleem.
·
wat is Guantánamo Bay?;
·
hoe erg is de toestand daar?;
·
waarom worden ze daar opgesloten?;
·
wat is de oorzaak?;
·
hoe is de toestand nu ?
De Film
De film vertelt het verhaal van vijf jonge mannen die in
Pakistan terecht komen omdat Asif daar gaat trouwen. Zijn beste vrienden en zijn
neef willen de bruiloft graag bijwonen.
Oorspronkelijk komen de jongens uit Engeland, maar omdat ze
Pakistan nog altijd als hun thuisland zien, willen ze deze plezierreis zeker
niet missen. Wanneer ze in Pakistan aankomen, zoeken ze onderdak in een moskee
omdat een hotel erg duur is. In de moskee roept de imam op om het volk in
Afghanistan te helpen. De jongens zien dit wel zitten en vertrekken.
Ze nemen de bus naar Kandahar. Na een hele trip bereiken ze
uiteindelijk de grens van Pakistan. Met een kleine brommer worden over de grens
gebracht. Wanneer ze rond middernacht in Kandahar aankomen, zien ze voor het
eerste de Amerikaanse bombardementen.
De eerste weken dat ze is Afghanistan zijn, lopen ze maar wat
rond, ze hebben het gevoel dat ze voor niets naar daar zijn gereisd en
besluiten om terug te gaan naar Pakistan. Wanneer ze op de bus stappen om terug
te rijden, worden ze naar het noordelijke front gebracht. Voordat ze het goed
beseffen, bevinden ze zich in de laatste groepen van de Taliban.
De Taliban is erg in strijd met de Noordelijke Alliantie.
Afghanen en Amerikanen vechten samen tegen de Taliban. De groep waarbij ze zich bevinden, worden
bedolven onder de bombardementen. De overlevenden beslissen om te vluchten.
Tijdens de vlucht worden ze gevangen genomen door de Noordelijke Alliantie. De
jongens worden samen met de andere gevangen vastgebonden en in een vrachtwagen
geduwd .
Ze worden getransporteerd naar een overvolle gevangenis in
Sheberghan. Daar worden ze verschillende malen ondervraagd op een harde manier.
Na een tiental dagen worden de gevangenen met een zak over hun hoofd
overgevlogen naar een andere gevangenis. Ook hier volgen hardhandige verhoren. In dit kamp worden ze ook elk uur gewekt om
hun nummer te controleren. Wat me van dit fragment bijblijft, is de manier
waarop ze voedsel krijgen. De soldaten gooien het voedsel naar de gevangenen die als leeuwen op het voedsel springen.
In 2002 worden ze dan naar Guantánamo Bay gebracht in Cuba.
Ook voor dit transport moeten ze een zak over hun hoofd dragen. Verder krijgen
ze hier ook nog oorwarmers en een bril. In
Camp X-Ray worden ze in grote kooien geplaatst. De gevangenen worden echt
behandeld als beesten. Wanneer de gevangen zich niet gedragen komt de ‘Extreme
Reaction Force’ in actie. Ze geven de gevangenen klappen tot dat deze bont en
blauw zien. Nog wat later worden de gevangen naar Camp Delta gebracht. Deze
gevangenis bestaat uit aparte kooien waar de gevangen op de grond moeten
zitten.
Camp X Ray |
Camp Delta |
In alle gevangenissen worden de jongens mishandeld,
gemarteld en beschuldigd van het lidmaatschap bij Al Qaida. De jongens worden
gefolterd om een bekentenis af te dwingen, zolang deze er niet is, blijven de
mishandelingen aanhouden. Wanneer de drie jongens een waterdicht alibi hebben
voor het tijdstip van de verdachte videobeelden, stoppen de mishandelingen.
MAAR ze worden dan nog steeds vastgehouden.
Na twee jaar worden ze eindelijk terug naar Engeland gebracht.
Hier worden ze vrijgelaten.
Bespreking van de
film
Wat ik tijdens de film zag was echt te erg voor woorden. De
manier van ondervragen doet me denken aan nazi-praktijken. De gevangenen worden
niet enkel lichamelijk maar zeker ook psychisch hard aangepakt.
Tijdens de ondervragingen verzinnen ze ook allerlei
verhalen. Bijvoorbeeld: ‘je vrienden zeiden dat je lid bent van Al Qaida’, ‘ We
vonden je paspoort, …’
De gevangenen krijgen op geen enkel moment de kans om hun
verhaal te vertellen en wat ze zeggen wordt niet geloofd en afgestraft.
De soldaten slaan de mannen bont en blauw en dit wordt
gefilmd. Dit vind ik persoonlijk echt ziek.
In de film is ook te zien dat er een groot contrast is
tussen de soldaten. Sommige bewakers zijn vriendelijker en milder, maar de
meesten zijn echt barbaars.
Welk misdrijf je al dan niet gepleegd hebt, de manier waarop
je in Guantánamo Bay behandeld wordt, is echt te gek voor woorden?! Dit
verdient niemand! Zoals ik al aanhaalde die doet me echt denken aan nazipraktijken.
Om eerlijk te zijn had ik geen idee dat het ergens in de wereld nog zo erg
gesteld was.
Achtergrond
informatie na het kijken van de film
Na het kijken van de film zat ik nog met een aantal vragen.
Ik ging dus nog op zoek naar wat extra informatie.
De rol van Amerika?
Rol van Bush?
Iedereen herinnert zich de
aanslagen van 9/11 in de VS nog. Deze aanslagen leidden tot een shock in heel de
wereld. George Bush, de president van Amerika in die tijd dreigde er mee Al Qaida
hard aan te pakken. En dit deed hij ook. Zowel de VS als Groot-Brittannië pakte
het talibanregime in Afghanistan hard aan. Vele verdachten belandden in
Guantanamo Bay.
Rol van Obama?
Tijdens de kiescampagne van Barack Obama noemde hij
Guantanamo Bay “een betreurenswaardig hoofdstuk in de Amerikaanse geschiedenis”.
Hij beloofde om de gevangenis binnen de
drie maanden te sluiten, maar deze bestaat nu nog altijd.
Obama heeft wel al iets bereikt. Zo is er ondertussen een
verbod op folteringen om een bekentenis te verkrijgen. Guantánamo Bay blijft
vaak opduiken in de actualiteit en blijft een groot pijnpunt.
Hoe is het nu?
Guantánamo Bay bestaat nog steeds. De folteringen die er
vroeger plaatsvonden zijn nu verboden, maar de gruwelijke plek is nog steeds
niet gesloten.
Docudrama: wat is
dat?
In een docudrama worden authentieke verhalen
gereconstrueerd. Feiten en fictie worden dus gecombineerd.
Kenmerken van een docudrama:
·
nadruk op de bekende feiten van de gebeurtenis;
·
gebruik van verteltechniek;
·
literaire vrijheid voor minder belangrijke
feiten.
Verder vermijdt een docudrama een subjectieve weergave van
de feiten.
Afsluiter
Als afsluiter dit videofragment, met een getuigenis van Guantanamo Bay:
http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek/programmas/volt/2.25098/2.25099/1.1476273
Afsluiter
Als afsluiter dit videofragment, met een getuigenis van Guantanamo Bay:
http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek/programmas/volt/2.25098/2.25099/1.1476273
Bronnen
Docudrama, Wikipedia, http://nl.wikipedia.org/wiki/Docudrama
http://www.opendoek.be/content_images/B_3106_NL/Guantanamo.pdf
http://nos.nl/artikel/97470-camp-xray-the-least-worst-place.html
http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.1192722
Winkler Prins Encarta, Guantanamo
http://nos.nl/artikel/97470-camp-xray-the-least-worst-place.html
http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.1192722
Winkler Prins Encarta, Guantanamo