donderdag 15 november 2012

6 lezing Anorexia



1 op 10 vrouwen tussen 10 en 30j. wordt ooit getroffen door eetproblemen
(inleiding lezing)


Ik kwam er ooit mee in aanraking, met anorexia. Een meisje op mijn vroegere school stierf aan anorexia/boulimia toen ze 15 jaar was. Toen slechts een jaar jonger dan ik.

Chloë was een anorexia-boulimiepatiënte. Ze at veel en gaf daarna meteen weer over. Op een avond ging ze slapen, om daarna nooit meer wakker te worden. Ze overleed aan een hartstilstand.

Het erge aan Chloë haar verhaal is dat ze stond ingeschreven op negen wachtlijsten. Lees goed op negen wachtlijsten! Chloë stierf voordat er op een van de negen wachtlijsten plaats was. Twee maanden na haar dood kregen de ouders bericht er was eindelijk plaats voor hun dochter. Dit aanbod kwam veel te laat.

Haar ouders richtten daarna een actiegroep op ‘BAAN CHLOË’. BAAN staat voor ‘Betere Aanpak Anorexia Nervosa’.  De actiegroep wil kortere wachttijden, meer bedden voor jongeren met een eetstoornis en betere communicatie tussen hulpverleners.

 

Sinds de dood van Chloë spookte de volgende vraag door mijn hoofd:
 ‘ hoe is het mogelijk dat iemand die schreeuwt om hulp bij negen verschillende hulporganisaties, toch niet de hulp krijgt die ze nodig heeft. Hoe kan het zijn dat dit meisje moest sterven.’


Toen ik de aankondiging zag van de lezing op de website van BAAN CHLOË bedacht ik mij ‘wat weet ik nu over anorexia?’. Ik moest bekennen, eigenlijk weet ik hier bitter weinig over. De standaardinformatie die bij iedereen bekend is, ja dat weet ik wel. Maar concrete cijfers? Symptomen? Verschillende soorten eetstoornissen? Echte getuigenissen? Nee zover reikte mijn voorkennis niet.


Achtergrondinformatie

Ik besluit op onderzoek te gaan, zodat ik toch wat informatie heb voordat ik naar de lezing vertrekt.

Anorexia Nervosa: wat is dat?

Iemand met anorexia nervosa eet heel weinig omdat hij/ zij zichzelf te dik vindt, maar dat niet is. Dat wordt een eetstoornis genoemd. Anorexia nervosa komt veel vaker voor bij jonge vrouwen dan bij mannen.

De patiënt heeft een verkeerd beeld van zichzelf. Het lijkt wel of ze in de spiegel iets anders zien dan wat er werkelijk te zien is. Ze vinden zichzelf altijd te dik.

Ze willen afvallen. Daarom eten ze zo min mogelijk. Door middel van overgeven/ overmatig sporten/… proberen ze kwijt te geraken wat ze gegeten hebben.

Gevolgen van Anorexia Nervosa?

Wanneer een anorexiapatiënt doorgaat met de levensstijl, blijven de menstruaties weg. De patiënt krijgt last van haar uitval. De ademhaling en de hartslag gaan langzamer.

De patiënt wordt moe, bleek en duizelig en is zeer vatbaar. De levensstijl kan beschadiging van de nieren veroorzaken.

Uiteindelijk kan deze eetstoornis leiden tot de dood. Slik!

Boulimie

Dit is een eetstoornis die erg lijkt op anorexia. Deze patiënten hebben last van eetbuien die ze niet kunnen stoppen. Daarna proberen ze hun voedsel kwijt te geraken door over te geven.


Wat wil ik weten

Ik hoop door deze lezing een antwoord te vinden op volgende vragen:

-     hoe vaak komen de verschillende eetstoornissen voor?

-     welke eetstoornissen zijn er?

-     is er een verschil bij vrouwen en mannen?

-     wat zijn de symptomen?

-     tips voor ouders/vrienden/ …

De lezing

Als eten een obsessie wordt
(titel lezing)



Op 14 november 2012 trok ik samen met mijn medestudente Ezra Verhees naar het Raadhuis in Lommel om de lezing over Anorexia Nervosa bij te wonen.

De lezing werd verzorgd door Els Verheyen. Ze is een psychologe aan de sociale school Heverlee en ze werkt als klinisch psychologe bij de VZW Anorexia Nervosa – Boulimia Nervosa (AN-BN).

De lezing bestaat uit vier delen:

·      voorstelling;

·      stellingen;

·      twee casussen;

·      vragenronde.

Voorstelling

Hier volgt er een korte voorstellingen van de VZW AN-BN. Dit is een vereniging gevestigd in Leuven die zich inzetten om elke persoon die te maken krijgt met een eetstoornis zo goed mogelijk te informeren, adviseren en door te verwijzen.  Ze werken met vrijwilligers. Alle vrijwilligers zijn ervaringsdeskundigen.

De vereniging beschikt over een inloophuis in Leuven en over een inloopmobiel. Zo willen ze meer mensen bereiken en helpen.

 


Stellingen

Deze ronde vond ik persoonlijk het meest interessant. Op de PowerPoint werd er telkens een stelling getoond. Het publiek moest dan zeggen of de stelling waar/niet waar was. Dit gebeurde door te werken met groene/rode kaartjes.

De stellingen die besproken werden:

1    anorexia is de eetstoornis die het vaakst voorkomt;

2    braken komt alleen voor bij mensen met boulimia;

3    een eetstoornis is een typische meisjesziekte;

4    je kan herstellen van een eetstoornis;

5    anorexia is het gevolg van mishandeling of misbruik;

6    de media veroorzaken geen eetstoornis;

7    mensen met een eetstoornis worden opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis;

8    genezen is gewoon een kwestie van wilskracht.

Elke stelling werd uitgebreid besproken. Aan de hand van deze stellingen werd ook de informatie gegeven en zo vond ik een antwoord op al mijn vragen. Hierover later meer.

Op een leuke creatieve manier werden we dus ondergedompeld in de wereld van de eetstoornissen. Als ik het zo mag noemen.

Casussen

Voor de casussen werden er twee filmfragmenten gebruikt die we daarna in groep hebben besproken. Deze filmfragmenten zijn heel erg bruikbaar beeldmateriaal. Wanneer ik ooit de kans heb om les te geven over anorexia ga ik deze videofragmenten zeker gebruiken.


In het eerste videofragment gaat het over de onzichtbare eetstoornissen. Drie meisjes vertellen hier kort hun eigen verhaal. In dit fragment krijg je een antwoord op de volgende vragen:

-     wat zijn de symptomen?

-     mogelijke oorzaken;

-    


Deze documentaire gaat specifiek over Anorexia Nervosa. Tijdens de lezing zagen we slecht een fragment van de hele documentaire. Ik ben van plan om de gehele documentaire te bekijken.

In het fragment dat we tijdens de lezing zagen is te zien hoe meisjes met anorexia opgemeten worden met een touw . Daarna moeten ze zeggen in welk touw zij denken te passen. De resultaten zijn schrijnend . In dit stukje beeldmateriaal is er ook een gesprek te zien met drie langdurige patiënten.

Ik vond deze reportage heel erg interessant en ben benieuwd naar de volledige versie. Wanneer ik deze bekeken heb, vinden jullie hierover vast en zeker een bericht op mijn blog!

Vragenronde

Na de lezing was er de mogelijkheid om vragen te stellen aan de mensen van BAAN CHLOË of aan Els Verheyen.


Wat leerde ik bij?!

De belangrijkste eetstoornissen op een rij

Anorexia Nervosa

Dit is een zichtbare eetstoornis, daarom denken de mensen ook vaak dat deze ziekte het vaakst voorkomt, maar dat is niet waar.

We kunnen de patiënten opdelen in twee groepen. Je hebt de vastende types die niet braken en da purgerende types die wel braken.

Van de tien patiënten zijn er negen vrouwen en een man. We kunnen dus vaststellen dat de eetstoornis veel vaker voorkomt bij vrouwen.

Boulimia Nervosa

Dit is een onzichtbare eetstoornis die twee tot drie keer vaker voor komt dan anorexia.

Ook bij deze eetstoornis maken we een onderscheid tussen patiënten die braken en die niet braken.

Net zoals bij anorexia is slecht een op tien patiënten een man. Deze eetstoornis komt dus ook veel vaker voor bij vrouwen.

Binge eating disorder of eetbuistoornis

Van deze eetstoornis had ik zelf nog nooit gehoord. Hier gaat het om patiënten die eetbuien krijgen, maar deze niet compenseren. Ze gaan het eten dus niet terug uitbraken.

Ook deze eetstoornis komt twee tot drie keer vaker voor dan anorexia.

Niet anders omschreven

Hieronder vallen volgende eetstoornissen:

-     orthorexia nervosa: schrik hebben voor bepaalde voedingsgroepen en deze mijden:

-     athletica nervosa: overmatig gaan sporten om af te vallen;

-     spitting: het eten in de mond nemen, er op kauwen en daarna terug uitspuwen.

kenmerken van de verschillende eetstoornissen.

Anorexia Nervosa
Boulimia Nervosa
Eetbuistoornis
Steeds minder eten
eetbuien
eetbuien
Koud hebben
Vuile toilet
Negatief zelfbeeld
Compenseren
- vasten
- sporten
- laxeren/braken
Compenseren
- vasten
- sporten
- laxeren/braken
Niet compenseren
Haaruitval/donshaar
keelpijn
Veel bezig over eten
Menstruatie blijven weg
Slecht gebit

 Bij de AN-BN kan je onderstaande signalenkaart verkrijgen. Deze kan je dan invullen wanneer je een vermoeden hebt dat iemand in jouw omgeving anorexie heeft. Dit maakt het gesprek ook gemakkelijker omdat je iemand kan confronteren met je vermoedens.



Is herstellen mogelijk?

Een gemiddelde eetstoornis duurt 7,5 jaar.

Op onderstaande grafiek zie je de cijfers i.v.m. het herstellen van een eetstoornis. Herstellen is dus mogelijk, maar de meeste patiënten moeten een harde en moeilijke weg afleggen.



Spijtig genoeg heeft niet iedereen de kans om te herstellen 5 à 10% van de patiënten overlijdt voortijdig.

-     2/3 aan lichamelijke gevolgen;

-     1/3 door zelfdoding.

Anorexia heeft bij deze cijfers de hoogste mortaliteit van alle stoornissen.

 


Oorzaken

De eetstoornis komt voort uit een combinatie van risicofactoren. De oorzaak is dus vaak een samenloop van omstandigheden en is heel erg afhankelijk van iemands persoonlijkheid en de weg die er werd afgelegd in diens leven.



 Verklaring moeilijke woorden

-     comorbiditeit : samen voorkomen van de eetstoornis met een andere psychische problematiek;

-     copingsvaardigheden: omgang met de moeilijkheden in het leven.

De rol van de media

De media speelt zeker een rol bij het ontwikkelen van een eetstoornis. Ze hebben een grote invloed op de zelfwaardering.

Tijdens de lezing werd dit bewezen met enkele voorbeelden.



Thylane: het 10-jarige topmodel
De meeste 10-jarige meisjes spelen met poppen; Thylane speelt met de camera. Dit buitenaards mooie meisje is hard op weg om een topmodel te worden. Maar kan dit wel of gaat het zelfs voor de fashionwereld te ver?
Terwijl haar leeftijdsgenootjes al huppelend over straat rennen, touwtjespringen en elkaar giechelend geheimpjes vertellen, wordt Thylane Léna-Rose Blondeau opgemaakt door professionele visagisten, krijgt ze de duurste kleding aan en verschijnt ze op de cover van de Vogue Enfants.



Andere factoren die invloed hebben

-     welvaart;

-     negatieve leerervaringen;

-     pesterijen.

Waar kan je terecht met je eetstoornis? Waar vind je hulp?

 


Factoren die de genezing beïnvloeden.

De patiënt moet gemotiveerd zijn. Wanneer de patiënt niet wil genezen, is het genezingsproces verloren. Naast motivatie zijn er ook nog een aantal andere factoren die een belangrijke rol spelen:

-     sociale steun;

-     gepaste therapie;

-     soms opname.

Niet alleen de patiënt heeft bepaalde dingen nodig, maar ook de omgeving schreeuwt vaak om hulp. Zij hebben nood aan:

-     algemene informatie over eetstoornissen;

-     tips voor het omgaan met een eetstoornis:

v ‘wat als mijn kind een eetstoornis heeft?’;

v “samen de goede weg vinden”;

-     steun van lotgenoten;

v ervaringen delen;

v hart luchten;

v tips uitwisselen

-     advies bij concrete situaties;

Is het allemaal zo gemakkelijk?

Pro-ana

Pro-ana staat voor Professional Anorectic. Het is een beweging die anorexia als levensstijl ziet, en er zijn verschillende gradaties in. De oorspronkelijke pro-ana aanhangers zien extreme magerte als kunst. Op de minder radicale sites wordt Ana voorgesteld als je beste vriendin, een meisje die weet wat ze wil en die er voor zorgt dat je keer op keer de kracht hebt je eten te laten staan.

Wanneer je surft naar een pro-ana website krijg je onderstaande waarschuwing. Uit onderzoekt blijkt dat deze waarschuwing effect heeft en dat een groot deel van de potentiële bezoekers niet door klikt naar de website, maar toch gebeurt het…



Ik begin te lezen op de website van pro-ana en om eerlijk te zijn ben ik in schok. Bestaat dit echt?

Op deze sites vind je tips om af te vallen, om de eetstoornis geheim te houden, … Ook vind je er een aantal brieven van Ana speciaal voor jou waar ze afbreekt, maar ook ‘moed’ inspreekt om nog meer af te vallen want niemand wil toch een dikkertje zijn?  Je vindt er de tien geboden die je moet opvolgen om pro-ana te zijn. Een van de geboden is bijvoorbeeld: ‘je kan nooit te dun zijn’. Verder kan je er terecht in de babbelbox om te praten met lotgenoten.

Via de website kan je ook een proana armbandje aankopen. Zo kom je openlijk uit voor je pro-ana zijn en het zou een hulpmiddel zijn om je doel voor ogen te houden.

Nogmaals ik ben volledig in schok na het lezen van deze website. Hoe kan het dat dit bestaat?

De veilige hel

De veilige hel een boek van Myriam Vervaet werd op de lezing aangeraden. Ik ben van plan om dit boek te lezen. Hierover vinden jullie later nog meer op mijn blog.

Bronnen

Winkler prins Encarta, Anorexia Nervosa.

Algemeen, internet, (www.pro-ana.be)

Tips, internet, (www.pro-ana.be)

Ana/mia, internet, (www.pro-ana.be)

Babbels, internet, (www.pro-ana.be)

Signalen, internet (www.ANBN.be)

Inloophuis, internet (www.ANBN.be)

Info, internet, (www.ANBN.be)

Ons doel, internet, (www.baanchloe.be)

Nieuws, internet, (www.baanchloe.be)



Anorexiapatiënt sterft door gebrek aan opvang, internet, Het Belang van Limburg, 2010-10-13, (http://www.hbvl.be/limburg/lommel/anorexiapatient-sterft-door-gebrek-aan-opvang-2.aspx)

'Wat als mijn leerling een eetstoornis heeft?, internet, ('www.BUROpuur.nl)

Wat als mijn kind een eetstoornis heeft?, internet (www.BUROpuur.nl)